Türkiye'de
Cumhurbaşkanı kararıyla Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemeye göre, kargo ile yurt dışından gümrüksüz alışveriş sınırı 30 euroya düşürüldü, gümrük vergisi de artırıldı. Avrupa Birliği’nden gelen siparişlerde vergi yüzde 30’a, diğer ülkelerden gelen siparişlerde ise yüzde 60’a çıkarıldı.
4458 Sayısı Gümrük Kanunun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar, Cumhurbaşkanı kararı ile Salı günü Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, kargo ile gümrüksüz yurt dışı alışveriş sınırı 150 eurodan 30 euroya düşürüldü. Bu, yurt dışı merkezli e-ticaret sitelerinden 30 euronun üzerinde alışveriş yapılırsa gümrüğe takılacağı ve ithalat işlemlerine tabi olacağı anlamına geliyor.
Bu alışverişlerde gümrük vergisi de artırıldı.
Avrupa Birliği ülkelerinden gelen ürünlere artık yüzde 20 yerine yüzde 30 oranında vergi uygulanacak.
Diğer ülkelerden gelen ürünlerde vergi oranı ise yüzde 30’dan yüzde 60’a çıkarıldı.
Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muaf tutulmamış ürünlerden de ayrıca yüzde 20 ÖTV alınıyor.
Gümrük muafiyeti sınırı ilaçlarda ise 1500 euro olarak belirlendi.
Karar, 21 Ağustos’ta yürürlüğe girecek.
Bu düzenlemeye neden ihtiyaç duyuldu?
BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, “Türkiye’de uzun zamandır kontrollü serbest kur rejimi devam ettiği ve içeride enflasyonun aylık artışı hız kesmediği için”, yurt dışı mal ve hizmetlerin daha ucuz hale geldiğini ve bu nedenle tüketicilerin Avrupa ya da Çin merkezli pazar yerlerine yöneldiğini söylüyor.
Ancak bu durum döviz likiditesini azaltıyor, tüketim malı ithalatını da artırıyor.
Aynı ürünün yurt içinde daha pahalı olması ve bu nedenle talebin de azalması durumunda, firmaların gelirleri de azalıyor.
Prof. Dr. Yılmaz, "Düzenlemeyle amaçlananlardan biri yerli firmalara olan talebi ve firmaların gelirlerini artırmak" diyor.
Ticaret Bakanlığı da benzer nedenlerden söz etti.
Bakan Ömer Bolat Pazartesi günü CNBC-e'ye yaptığı açıklamada, Çin merkezli çevrimiçi pazar yeri Temu ile ilgili yeni bir düzenleme üzerinde çalışıldığını açıklamıştı.
Soru üzerine Bakan Bolat, "Bu sitenin çok yakın takipçisiyiz. Gerekli kararları yakında göreceksiniz. İlgili önlemleri Resmi Gazete’de yayınlayacağız" demişti.
Bolat, düzenlemenin yurt içi merkezli şirketlerin ve pazar yerlerinin yurt dışı rakipleri karşısında rekabet gücünü korumayı hedeflediğini kaydetti.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da bu düzenlemenin, hem "kalite düşüklüğü" nedeniyle tüketicilerden gelen, hem de "satış, üretim ve istihdam kaybı" nedeniyle de imalatçılar, satıcılar ile esnaf, ticaret ve sanayi odalarından gelen şikayetler doğrultusunda alındığı belirtildi.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Merkez Direktörü H. Hakan Yılmaz, düzenlemeye iki nedenle ihtiyaç duyulduğunu düşünüyor.
Bunlardan ilki, “2024 yılı bütçe hedeflerine ulaşma konusunda şu ana kadar çıkarılan düzenlemeler yeterli olmadığı için kaynak yaratma."
İkincisi ise, "Ocak-Haziran dış ticaret rakamlarında ithalat % 8,4 düşmesine rağmen ithalatta tüketim mallarının payının artıyor olması nedeniyle, bu artışı azaltmaya çalışma.”
