Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (KIB-TEK) Genel Müdürü Dalman Aydın, BRT’de yayınlanan “Manşet+” programında son günlerde yaşanan elektrik kesintileri, Güneşköy Trafo Merkezi’ndeki patlama, sabotaj ihtimali ve kurumun yatırımları hakkında açıklamalarda bulundu.

Aydın, 2022 yılında Başbakan Ünal Üstel tarafından göreve getirildiğinde kurumun hem üretim, iletim hem de dağıtım alanlarında ciddi sıkıntılar yaşadığını belirtti.

“Depolarımızda yakıt dahi yoktu. Türkiye Cumhuriyeti’nin katkılarıyla ve Başbakanımızın öncülüğünde yapılan anlaşmalarla rutin yakıt sorunumuz ortadan kalktı” dedi.

“Santral ve iletim hatlarında büyük yatırımlar yaptık”

Santrallerin bakım anlaşmalarının yapıldığını, Türkiye tarafından bazı ünitelerin bakımlarına başlandığını ifade eden Aydın, iletim ve dağıtım altyapısında da milyonlarca dolarlık projeler gerçekleştirildiğini söyledi.

“Yeniboğaziçi, Lefkoşa, İskele ve Mağusa’da kapasite artırımı yaptık, yeni trafo merkezleri kurduk. İzolatör değişimleri, yeraltı şebeke takviyeleri tamamlandı” diye konuştu.

Aydın, Güneşköy Trafo Merkezi’nde meydana gelen patlama sonrası Pazar günü olağanüstü Bakanlar Kurulu toplantısı yapıldığını belirtti.

“Olayın sebebini en küçük ayrıntısına kadar araştıracağız. Teknik sebeplerin yanı sıra sabotaj ihtimalini de göz ardı etmiyoruz” dedi.

“Sabotaj personelimizden veya içeriden değil”

Sabotaj ihtimaline değinen Aydın, “Şüphemiz kendi personelimizden veya kurum içinden değil. Daha önce Lefkoşa ve Meriç trafo merkezlerinde dışarıdan müdahale girişimleri yaşandı” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’den uzman ekip gelecek”

Kıb-Tek’in kendi teknik personelinin yetkin olduğunu vurgulayan Aydın, Türkiye’den gelecek uzman ekibin farklı bir gözle inceleme yapacağını söyledi:

“Amacımız, benzer bir olayı tekrar yaşamamak. Ekip önce bilgi aktarımı yapıyor, ardından adaya gelecek.”

“Arıza neden Güneşköy’de durmadı?”

Patlamanın ardından kesintilerin ülke geneline yayılma nedenini araştırdıklarını belirten Aydın, “Normalde koruma sistemleri arızayı bulunduğu noktada izole eder. Bu kez Lefkoşa’ya, Teknecik’e kadar yayıldı” dedi.

Olası nedenler arasında röle beslemesinin kesilmesi, koruma sisteminin devre dışı kalması veya dışarıdan müdahale ihtimalinin bulunduğunu kaydetti.

“Bakımlar düzenli yapılıyor”

Aydın, bakım yapılmadığı yönündeki iddialara yanıt verdi:

“Bakımlar her yıl Mart, Nisan, Ekim ve Kasım aylarında planlı şekilde yapılır. Olayın olduğu yerdeki klima bakımları bile bir gün önce yapılmıştı.”

“Kesintiler yarın bitecek”

Termik santrallerin toplam 120 megavatlık kapasitesinin bakım eksiklikleri nedeniyle 90 megavata, patlamadan sonra ise 40 megavata düştüğünü açıklayan Aydın, “Arızalı santral bugün akşam devreye alınacak. Yarın itibarıyla kesintiler sona erecek” dedi.

Güney Kıbrıs ile interkonnekte sistemde karşılıklı enerji desteği sağlandığını belirten Aydın, patlama sonrası Güney’den elektrik talep ettiklerini, ancak orada da kapasite sıkıntısı yaşandığını ve yarım saatlik kesinti uygulandığını söyledi.

“Kablo projesi 4 yılda tamamlanacak”

Türkiye ile denizaltı elektrik kablosu projesinin fizibilitesinin tamamlandığını belirten Aydın,

“Yapım süresi yaklaşık dört yıl. Bu süre zarfında Türkiye’den 7 adet 25 megavatlık mobil santral gelecek. Aksa da kapasitesini artırdı” dedi.

“Yedek trafo ve alternatif hatlar hazır”

Güneşköy’deki patlamada trafoların değil kesici hücrelerin hasar gördüğünü belirten Aydın, tüm bölgelerde yedek trafo ve alternatif besleme hatlarının bulunduğunu söyledi.

Aydın, “En kötü durumda bile başka bir bölgeden enerji aktarabilecek kapasitedeyiz” dedi.

Güneş ve diğer yenilenebilir kaynakların tek başına sistemin stabilitesini sağlayamayacağını belirten Aydın, kablo bağlantısı sonrası güneş enerjisinden daha fazla faydalanılabileceğini vurguladı.