Bağışıklık bilimci Dr. Jacob Glanville, 2017 yılında internette ilginç bir haberle karşılaştı: Tim Friede adlı bir adam, kobralar, mambalar ve çıngıraklı yılanlar da dahil olmak üzere onlarca ölümcül yılana hem kendini sokturmuş hem de zehirlerini enjekte etmişti.

Bilim insanlarına göre bu sıra dışı adamın kanı, yılan sokmalarına karşı geliştirilecek yeni bir panzehirin anahtarı olabilir.

“Biraz garip olacak ama kanını incelemek istiyorum”
Glanville, “Haberler ‘çılgın adam kendini sokturdu’ diyordu ama ben bu işin içinde bir cevher olduğunu düşündüm” diyerek, Tim Friede ile iletişime geçti. Tim ise bu teklife sevinçle yanıt verdi: “Nihayet bu telefon geldi.”

İkili iş birliği yaptı ve Tim, Glanville’in ekibine 40 mililitrelik bir kan örneği verdi. Bu örnekten elde edilen antikorlar, Columbia Üniversitesi’nden Prof. Dr. Peter Kwong’un katkılarıyla geliştirilen bir panzehir formülünde kullanıldı.

19 farklı tür üzerinde test edildi, sonuç umut verici
Yapılan laboratuvar testlerinde, panzehirin 19 farklı yılan türüne karşı farelerde etkili olduğu görüldü. Bu türler arasında kobralar, mambalar, coral yılanları ve kraits de bulunuyor.

Araştırmacılar, Tim Friede’nin kanından izole edilen iki antikorla birlikte, zehirin yüzde 95’inde bulunan bir enzimi durduran "varespladib" adlı molekülü de karışıma ekledi.

Sonuç olarak 13 yılan türüne karşı yüzde 100 koruma, 6 türe karşı ise yüzde 20-40 oranında koruma sağlandı.

Klasik yöntemlere alternatif olabilir
Günümüzde panzehirler, genellikle yılan zehrinin hayvanlara enjekte edilmesi ve hayvanın kanındaki antikorların toplanmasıyla üretiliyor. Ancak bu yöntem hem riskli, hem de alerjik tepkilere yol açabiliyor.

Yeni yöntem ise insan kaynaklı antikorlar kullandığı için, yan etkilerin daha az olması bekleniyor. İngiltere'deki Lancaster Üniversitesi'nden yılan zehri uzmanı Steven Hall, “Bu çok yaratıcı bir yöntem. Klinik testleri geçerse gerçekten devrim niteliğinde olur” dedi.

Henüz insanlar üzerinde denenmedi
Araştırma sadece fareler üzerinde yapıldı, insanlar üzerindeki etkisi henüz bilinmiyor. Üstelik geliştirilen panzehir yalnızca "elapid" türü yılanlar için geçerli.

Engerek ve çıngıraklı yılanlar gibi "viperid" türleri için ayrı bir çalışma yürütülüyor.

Tek dozluk evrensel panzehir
Araştırmacılar, gelecekte tüm yılan türlerine karşı etkili tek bir panzehir kokteyli geliştirmeyi hedefliyor.

Ayrıca, Avustralya gibi sadece "elapid" türü yılanların bulunduğu bölgelerde veterinerlerin köpekler üzerinde bu tedaviyi denemesi için saha çalışmaları da planlanıyor.